+1290
iran və israil arasındakı son atışmalarda yenə gündəmə gəlmiş, türkiyədəki islamçi-ərdoğançı zurnalistlərin "demir kubbe kevgire döndü", "demir kubbe delik-deşik oldu" kimi xəbərlər yayıb axuyet eləmələrinə səbəb olmuş hava hücumundan müdafiə sistemi.burda iki önəmli məqam var:
1. iron dome iranın atdığı ballistik roketlərə qarşı yox, hizbullah və həmasın atdığı daha kiçik çaplı və qısamənzilli roketlərə qarşı dizayn olunub. yəni ondan ballistik roketi vurması gözlənilmir zatən. ballistik roketləri vurmaq üçün thaad, arrow, barak, david's sling kimi hava hücumundan müdafiə sistemləri var. (bu sistemlər niyə uğurlu deyil, iran roketlərini niyə vura bilmir, o ayrı məsələdi.)
2. iron dome dizayn olarkən onun dəqiqliyi ilə yanaşı çox sayda roket vurmalı olduğu da nəzərə alınıb. yəni həmas 10 roket atsa onun 10-nu da vura bilən sistem dizayn etmək baha olmaz. amma həmas/hizbullah bir hücumda yüzlərlə roket atır. bunun hamısını vurmaq gücündə olan sistem çox baha başa gəlir. ona görə iron dome dizayn olunanda onun 85-90% dəqiqliyə sahib olmağı nəzərə alınıb. belə olanda həmasın atdığı 100 roketdən 10-nun düşməsi normal hal olur. yəni iron dome kevgirə dönmür. dizaynı səbəbi ilə bacardığını vurur.
əlavə olaraq onu da bildirim ki, hava hücumundan müdafiə sistemləri roketin hara düşəcəyini hesablaya bilirlər. əgər roketin düşəcəyi yer çox təhlükəli deyilsə onda operator müdafiə sistemini işə salmaya bilər. çünki hər atışda milyonlarla dollar xərc yazır.
